PrestaShop – zalety, wady i mity

Podobno działających rzeczy się nie naprawia – a jedną z tych rzeczy jest konwencja wpisów „zalety, wady i mity”, która z tego co widzę przypada wam do gustu. Od dłuższego czasu chciałem coś napisać o najpopularniejszym systemie do obsługi sklepu internetowego i oto on.

Jeżeli czytaliście wpis o zaletach i wadach WordPressa to wiecie doskonale, że daleko mi do stronniczych opinii opartych o epizodyczne doświadczenia, lub frustracji wynikającej z braku znajomości wykorzystywanych (a potem charakteryzowanych) narzędzi. Staram się unikać też pisania na tematy błahe np. o tym czy poziom trudności zarządzania menu jest wysoki czy niski. To zostawiam blogom, które zajmują się na porządku dziennym takimi „rewelacjami”…. Charakterystyki tego typu staram się opierać o fakty i mają one cele edukacyjne a nie zachęcania czy zniechęcania do korzystania z tego czy innego oprogramowania.

Czym jest PrestaShop?

Na oficjalnej stronie mamy nagłówek na cały ekran: „Otwórz bezpłatnie własny sklep internetowy”. I jest to bardzo treściwy i zgodny z prawdą komunikat. PrestaShop to otwarte oprogramowanie, które pozwala nam stworzyć pełnowartościowy i funkcjonalny sklep internetowy. Sklep działający na podstawie PrestaShop jest naprawdę nasz, i faktycznie – jest darmowy, bo ściągamy go za darmo z oficjalnej strony PrestaShop.

Jedyne koszty jakie ponosimy to hosting i domena (tak jak przy zwykłej stronie internetowej), lub ewentualnie może dojść pomoc we wdrożeniu lub usługa dopisania konkretnych potrzebnych nam funkcjonalności przez programistę. W dłuższej perspektywie czasu jest to bardzo korzystne rozwiązanie. Sklep taki nie generuje praktycznie żadnych kosztów i stanowi świetny punkt wyjścia do rozpoczęcia handlu w internecie bądź rozwinięcia działalności na większą skalę.

Takiej  sytuacji nie mają właściciele sklepów opartych o platformy udostępniane w modelu SaaS (Software as a Service). Przykłady: Shopify, Squarespace, Etsy, Shoper, Wix i inne tego typu wynalazki.

Czy PrestaShop nadaje się do zastosowań profesjonalnych?

To zależy od potrzeb personelu obsługującego sklep. Jeżeli prowadzimy handel:

• w którym produkty mają konkretną cenę
• gdzie produkty mają warianty lub są rozróżnione danymi cechami takimi jak kolor, rozmiar itp…
• ilość różnych artykułów nie przekroczy kilkuset tysięcy

…to w dużym uproszczeniu można stwierdzić, że jak najbardziej tak – PrestaShop sprawdzi się doskonale. Wszelkie sklepy z odzieżą, elektroniką, sprzętem, artykułami codziennego użytku będą mogły skorzystać z tej platformy.

Jeżeli zaś chcemy dać możliwość:

• swobodnej personalizacji produktów,
• cena jest wyliczana na podstawie wielu czynników np. z tabeli rastrowej, z zakresów pól, obwodów, wzorów matematycznych
• wycena rządzi się dość skomplikowanymi zasadami np. ograniczenia gwarancyjne, wyjątki, itp…

…to PrestaShop z natury swojej architektury i z powodu sposobów działania nie będzie w stanie sprostać tym wymaganiom „z pudełka”. Rozwiązaniem są dedykowane moduły PrestaShop lub platformy e-commerce pisane na specjalne zamówienie.

PrestaShop to otwarte oprogramowanie

Co oczywiście ma swoje zalety, bo można korzystać z PrestaShop bez opłat. Jest ono ciągle udoskonalone przez społeczność a pomoc techniczną można uzyskać na niezliczonych forach dla deweloperów. Otwarte oprogramowanie to także wady: w przypadku znalezienia luki stajemy się łatwym celem ataku hakerskiego jeżeli nie aktualizujemy sklepu.

Czytaj rozwinięcie problemu w zaletach i wadach open-source.

Sklepy znanych marek wykorzystujące PrestaShop

Potwierdzeniem tego, że PrestaShop – mówiąc kolokwialnie – ogólnie daje radę, jest fakt, że wiele znanych marek, które dysponują sporym budżetem na utrzymywanie sklepu internetowego decydują się na wykorzystywanie właśnie tego oprogramowania.

Przykładem niech tutaj będzie sieć dużych francuskich marketów sportowych Decathlon:

Salomoon & Sons wsalamoononline.com:

Marka naia-paris.com (wcześniej maptiteculotte):

Do sklepów, które osiągnęły sukces często jest też zaliczamy footshop.eu

Bogata funkcjonalność kosztem wydajności

Trzeba powiedzieć wprost, że PrestaShop jest bardzo funkcjonalny. Już podstawowa instalacja tego skryptu daje nam praktycznie wszystko aby rozpocząć handel w Internecie. Wielość opcji i możliwości może na początku nawet przyprawić osoby obsługujące zaplecze o zawrót głowy – to z jednej strony duży plus (bo mamy spore możliwości już na starcie) ale też i wada.

Jak nie trudno się domyślić, cały bagaż natywnych funkcji jest ciężarem w przypadku małych sklepów, które nie wykorzystują nawet połowy potencjału tego systemu. To powoduje, że niezoptymalizowane sklepy PrestaShop mogą działać wolno i większość kierowanych do mnie zleceń dotyczących PrestaShop to te, które polegają właśnie na jego przyspieszeniu.

Możliwość tworzenia dowolnie głębokich rozgałęzień kategorii, mechanizm cech i wariantów oraz sposób w jaki w PrestaShop zaprojektowano bazę danych powoduje, że skrypt ten mocno obciąża hosting i będziemy musieli prędzej czy później się z tym zmierzyć.

Nie dziwię się zatroskanym właścicielom takich wolno działających sklepów – prędkość działania sklepu internetowego jest wprost proporcjonalna do sprzedaży – tak przynajmniej donoszą niezliczone badania, w których prezentowany wykres zależności konwersji od czasu ładowania się sklepu wygląda mniej-więcej tak:

Szablony, moduły i niekończące się komplikacje

W PrestaShop mamy też „problem” mnogości modułów i szablonów (zazwyczaj płatnych bo darmowych jest jak na lekarstwo), które pozornie zwiększają możliwości sklepu jednak w dłuższej perspektywie szkodzą dodatkowymi spadkami prędkości działania. Wielość wersji i jakość tych szablonów i modułów powoduje, że prędzej czy później wpadniemy w pętlę rozwiązywania coraz to nowych problemów a sklep będzie działał coraz wolniej.

Rozwiązanie jest proste: wystarczy trzymać się podstawowej funkcjonalności PrestaShop i nie przesadzać z dodatkowymi modułami.

Szablony jakie można nabyć dla platformy PrestaShop mają dosyć skomplikowaną konstrukcję. Edycja takich szablonów od dewelopera wymaga znajomości języka Smarty. Najlepszym rozwiązaniem jest (tak jak w przypadku WordPressa) napisanie własnego modułu lub szablonu od podstaw lub świadomy wybór motywu z pomocą doświadczonego dewelopera. Zobacz na czym polega instalacja motywu w PrestaShop.

PrestaShop od środka

Panel administracyjny sklepu uważam za bardzo udany. Pomijając parę drobnostek związanych np. z tłumaczeniami, czy miejscami ze zbyt nadmierną segmentacja w interfejsie.

Lista zamówień ze statusami:

Lista produktów:

Edycja produktu:

 Zalety PrestaShop

• dość intuicyjny i funkcjonalny panel do zarządzania sklepem – szczególnie w wersji 1.7
• natywne wsparcie wielojęzyczności i lokalizacji
• możliwość tworzenia kont o różnych uprawnieniach (np. sprzedawca, administrator, spedytor)
•  możliwość dodawania niestandardowych funkcji za pomocą funkcji modułów
• stosunkowo dobra wydajność mimo, że system ma opinię powolnego
• wbudowany market z dodatkowymi modułami
• spora popularność, która powoduje że dostawcy usług sami opracowują dodatkowe moduły (np. PayU, PayPal, firmy kurierskie itp…)
• możliwość organizacji produktów za pomocą kategorii, tagów i powiązań pomiędzy produktami
• stale rozwijane oprogramowanie (najnowsza wersja 1.7 jest dużo wydajniejsza i zapowiada się dość obiecująco)
• użyteczne funkcje wspierające działania SEO (np. możliwość dodawania semantycznych linków, edycja tytułów i meta description bezpośrednio w edycji produktu) a do tego mnóstwo opcji optymalizujących ogólną wydajność i szybkość działania, czytaj więcej o optymalizacji SEO PrestaShop
• użyteczne funkcje dla marketingu (np. analityka, newsletter, obsługa formularzy kontaktowych)
• otwarte oprogramowanie – PrestaShop było, jest i będzie darmowe co obniża koszty związane ze wdrażaniem sklepów internetowych
• przygotowany do skalowania – PrestaShop jako jeden z nielicznych systemów Open-Source ma zaszyte funkcje wspierające skalowanie w pionie i poziomie. PrestaShop „z pudełka” oferuje możliwość działania na wielu serwerach, integrację z serwerem plików (a tym samym z CDN) dzięki temu nadaje się także dla dużych sklepów i pełniej wykorzystuje możliwości platformy sprzętowej.
• dostępność wielu gotowych szablonów/ motywów, umożliwiających stworzenie profesjonalnego sklepu w niskiej cenie – sprawdź najlepsze szablony Prestashop

Wady PrestaShop

• brak kilku podstawowych funkcji bezpośrednio w sklepie (np. płatność za pobraniem, funkcja bloga, mechanizm „custom fields”), które są przydatne w większości przypadków – trzeba zainstalować dodatkowe „moduły”
• stosunkowo trudna edycja szablonów – wymaga znajomości Smarty
• zbyt skomplikowana budowa i mnogość aktualizacji utrudniająca niezależny rozwój sklepu, paczka z instalacją podstawowego skryptu zawiera tysiące plików, przy samej instalacji da się zauważyć większe zapotrzebowanie na zasoby hostingu
• brak wstecznej kompatybilności wersji 1.7 z 1.6 – co zmusza właścicieli posiadających wersję 1.6 do „przesiadki” na nowy system 1.7 i konieczność zbudowania sklepu praktycznie od nowa
• miejscami miało intuicyjna obsługa w panelu administratora

Mity związane z PrestaShop

• PrestaShop jest niewydajny – nieprawda. Cała sztuka leży w jego optymalizacji. Jeśli weźmiemy pod uwagę możliwości i wykorzystamy zaawansowane funkcje związane z wydajnością to nie powinno być z nim problemów. Powolne działanie jest wynikiem złych praktyk deweloperskich i administracyjnych (np. instalowanie modułów, które realizują banalne funkcje kosztem dużego narzutu na pamieć i jednostkę obliczeniową). Czytaj mój poradnik o tym jak przyspieszyć sklep PrestaShop.
• PrestaShop jest łatwy do zhakowania – nieprawda, jak każde oprogramowanie Open-Source jest narażone na zero day-exploit ale aktualizując system nie jesteśmy narażeni ataki bardziej niż właściciele sklepów stworzonych za pomocą innych systemów. Problemy z bezpieczeństwem powodują niskiej jakości moduły i brak doświadczenia deweloperów.

Hosting PrestaShop

PrestaShop poprawnie działa na serwerach Apache 2.2 w górę i NGINX 1.0 w górę. Tak jak wspomniano we wstępie, samo spełnienie tych kryteriów nie gwarantuje szybkiego i bezproblemowego działania sklepu. PrestaShop wymaga mocy obliczeniowej, bogatego środowiska z rozszerzeniami PHP i odpowiednio dostrojonych zmiennych w php.ini.

W Google Cloud możemy wybrać gotowe paczki PrestaShop oraz PrestaShop packaged by Bitnami. Niektóre firmy świadczące usługi tradycyjnego hostingu WWW przygotowały specjalne oferty, które choć są nieco droższe wydają się być lepszym wyborem niż hosting dla zwykłych stron WWW. Jednym z przykładów może być hosting PrestaShop w Home.pl.

Podsumowanie

PrestaShop to doby wybór dla małych i rozwijających się sklepów. Znam ten system od wielu lat i nigdy mnie nie zawiódł. Sprawdzi się świetnie tam, gdzie mamy do czynienia ze standardowym handlem w takich branżach jak moda, biżuteria elektronika, kosmetyki, narzędzia itd… Jego wady dotyczą tak naprawdę szczegółów, które można zniwelować optymalizacją. Wypada nieporównywalnie dobrze na tle innych systemów sklepowych ale też nie ma szans w starciu z niestandardowymi potrzebami jak każdy inny system Open-Source.