Gotowe szablony stron WWW – zalety, wady i mity

Niemal każda przeciętna strona internetowa zawiera powtarzalny zestaw elementów. Składa się ona z menu głównego, nagłówka, treści zasadniczej i stopki. Co więcej na podstronie „O nas” albo „O firmie” też możemy zauważyć pewnego rodzaju ramę, która jest zastosowana na większości z tych stron. To samo w ofercie – będzie tam pewnie jakaś lista usług lub działów oferty. Kontakt z formularzem – a jakże – z kontaktowym. Nie wspominając o blogu, który składa się z listy artykułów i aż chce się powiedzieć – szablonu artykułu. Większość wpisów na blogach wygląda podobnie. Duży tytuł, blok z treścią, z boku albo pod spodem jakieś linki do kategorii, wyszukiwarka, lista pokrewnych artykułów i komentarze.

Szablony, motywy, templatki…

To naturalne, że w pewnym momencie ktoś wpadł na pomysł stworzenia szablonów do wielokrotnego użytku. Gotowe szablony to nic innego jak gotowe strony internetowe z przykładową treścią, którą wystarczy podmienić na swoją. Budowanie stron internetowej na bazie szablonów polega na podmienieniu tej oryginalnej i nic nie znaczącej treści na własną oraz ewentualnie usunięciu podstron, których nie będziemy używać.

Page buildery, visual editory i inne… wizardy

Jak zwykle w pewnym momencie zaczęto troszeczkę przesadzać i postanowiono iść jeszcze kilka kroków dalej. Zaczęto wyposażać te szablony w narzędzia, które będą pozwalały nie tylko podmienić treść ale także dostosować wygląd menu, kolorystykę i układ do własnych potrzeb.

Pociągnęło to za sobą pewne konsekwencje. Z jednej strony umożliwiono przeciętnym użytkownikom komputera tworzyć strony internetowe a z drugiej strony…

I tu się zaczyna właściwa treść artykułu…

Takie szablony posiadają nie tylko style CSS i skrypty przykładowej strony. To swego rodzaju biblioteka wachlarzu możliwości jaką użytkownik może wykorzystać w swojej witrynie. Problem w tym, że tam nie siedzi żadna sztuczna inteligencja, która wycina te niepotrzebne elementy witryny. Wszystkie pliki CSS i JS odpowiedzialne za wszystkie funkcje jaką może zagwarantować dany szablon lub motyw jest ładowana do przeglądarki użytkownika przy każdej wizycie na każdej podstronie.

TIP: Da się to zniwelować pracami optymalizacyjnymi (można wyciąć nadmiarowy kod CSS i JS i usunąć nieużywane kroje web-fontów) – warto o tym pamiętać jeżeli szacujemy koszty stworzenia strony WWW od podstaw.

Zalety gotowych szablonów stron

Możliwość tworzenia stron przez przeciętnych użytkowników komputera – w sieci można znaleźć kursy posługiwania się szablonami. Stworzenie strony przy użyciu gotowych szablonów odrobinkę trudniejsze niż stworzenie strony w kreatorach stron typu WIX lub Squarespace. Przeciętna osoba bez umiejętności tworzenia stron jest w stanie sobie poradzić ze stworzeniem i edytowaniem takich stron. Jedyne co trzeba zrobić to uruchomić hosting z domeną. Szablony WordPress, Drupal Joomla (a przy sklepach PrestaShop, Magento) będą wymagać dodatkowo zainstalowania systemu CMS – z czym też większość osób dysponując chwilką czasu nie powinna mieć większego problemu.

Profesjonalny design – jeżeli plan strony nie odbiega zbytnio od szablonu jest szansa, że gotowa strona będzie miała estetyczny i użyteczny wygląd. Są to projekty tworzone przez profesjonalistów, których promocję można nie raz można spotkać w licznych konkursach webdesignerskich.

Niska cena – gotowe szablony w marketach themeforest lub TemplateMonster to koszt około 50 dolarów. To powoduje, że wszyscy mogą sobie pozwolić na stworzenie strony przy użyciu gotowego szablonu.

Podstawowa optymalizacja SEO – ponieważ szablony są tworzone przez profesjonalistów, mają one zazwyczaj dobrze ułożony kod HTML. Podstawowe zasady syntaktyki i semantyki tego języka są zazwyczaj zachowane. Listy, nagłówki są dobrze przemyślane i większość jest zgodna nie tylko z walidatorem W3C ale także z podstawowymi założeniami WAI-ARIA.

Punkt wyjściowy do nauki tworzenia stron www – gotowe szablony to bardzo dobry materiał, który może służyć w edukacji tworzenia stron internetowych. Spora część mojej wiedzy o tworzeniu stron internetowych i optymalizacji pochodzi właśnie z edycji gotowych szablonów – mogłem dzięki temu poznawać jak są tworzone gotowe szablony i na czym polega ich integracja z systemami CMS. Kiedy w 2011 roku tworzyłem strony na bazie gotowych szablonów nie musiałem uczyć się z książek ani brać udziału w kursach. Tworzyłem strony dla innych (które wtedy przekraczały moje zdolności twórcze i programistyczne) i zdobywałem umiejętności w ekspresowym tempie.

Oszczędność czasu dla działu IT – gotowe szablony to przede wszystkim dobra opcja dla średnich firm, które posiadają dział IT ale nie potrzebują high-endowej witryny WWW. Jeżeli potrzeby też są szablonowe, gotowe szablony pozwalają zaoszczędzić na kosztach tworzenia strony i nie angażując specjalistów.

Są stworzone według obowiązujących standardów – większość szablonów posiada wsparcie dla nowych technologii. O tym jak działają i jak są napisane całe witryny zgodne z podejściem responsive web design dowiedziałem się tak naprawdę z pierwszych szablonów, które w 2011 roku oferował serwis TemplateMonster.

Wady gotowych szablonów stron

Nie spełniają specyficznych potrzeb – tak jak każdy szablon, nie jest on w stanie spełnić specyficznych potrzeb. Jeżeli chcemy stworzyć bardziej złożony formularz, lub funkcję której nie ma w szablonie, będziemy musieli i tak zatrudnić specjalistę od stron internetowych. Co więcej dodawanie takich funkcji może przysparzać dodatkowych trudności ze względu na zaszyte w szablonie frameworki i rozwiązania, z którymi musi zapoznać osoba przystępująca do tworzenia dodatkowej funkcjonalności.

Brak optymalizacji wydajnościowej – ponieważ szablon nie był pisany pod specyficzne potrzeby, cała szablonowa strona posiada nadmiar funkcji i predefiniowanych (czyli stworzonych na zapas) elementów, typu fonty ikonowe, style CSS oraz skrypty galerii i slajderów, które są ładowne ze stroną nawet wtedy kiedy ich nie używamy. To powoduje bardzo niekorzystny efekt niskiej wydajności i braku optymalizacji szybkościowej, która jest przeszkodą i wąskim gardłem w poprawnej optymalizacji strony internetowej i dostosowania ich do nowych wymagań użytkowników mobilnych. Istnieją techniki aby to zniwelować ale jest to stosunkowo kosztowne.

Trudna edycja stylu i działania – szablony są stworzone według zasad ich oryginalnych twórców. To powoduje, że edycja i dodawanie dodatkowych funkcji o których wspomniałem wyżej może być trudniejsze do zrealizowania. Im bardziej odmienny efekt chcemy uzyskać od wyjściowego projektu szablonu, tym trudniej będzie go uzyskać i tym więcej problemów może się pojawiać w trakcie.

Niska jakość końcowej strony WWW – jeżeli celujemy w potrzeby naprawdę małych i szablonowych firm a strona nie musi walczyć w wynikach wyszukiwania z silną konkurencją, to gotowe szablony są dobrym rozwiązaniem. Pójście na wiele kompromisów i zawężanie możliwości do korzystania elementów przewidzianych w szablonie może być hamulcem rozwojowym i wąskim gardłem wszelkich działań mających jakikolwiek związek ze stroną internetową. A szczególnie płatnej reklamy i pozycjonowania organicznego. Drugi problem dotyczy ich wyglądu. Nadmierna modyfikacja gotowego szablonu powoduje, że osoba edytująca go popełnia wiele błędów graficznych z punktu widzenia strony WWW i ostatecznie strona dostarcza niskiej jakości doświadczeń użytkownikom. Potencjalne luki w zabezpieczeniach – jak już wspomniałem takie szablony poza stylami CSS są wyposażone w podstawowe skrypty, które realizują np. możliwość tworzenia formularzy czy galerii zdjęć. Wiele z nich jest stworzonych na bazie bibliotek np. jQuery, które z czasem muszą być uaktualnianie ze względów bezpieczeństwa. Ich uaktualnienie po jakimś czasie może doprowadzać do konfliktów z powodu braku kompatybilności z kodem szablonu a to w efekcie powoduje „rozjeżdżanie się” i nieprawidłowe funkcjonowanie szablonów.

Brak stosowania najnowszych technologii – gotowe szablony o ile są zgodne z obowiązującymi standardami są zawsze o kilka kroków do tyłu z najnowszymi rozwiązaniami. Nowe skórki w popularnych marketach to tak naprawdę któraś z generacji poprzedniego szablonu stąd wprowadzanie rewolucyjnych rozwiązań takich jak AMP czy SPA w gotowych szablonach może być trudne lub nawet niemożliwe do wykonania.

Utrudniona aktualizacja CMSa – stosowanie gotowych szablonów najczęściej prowadzi do sytuacji, w której utrudniona zostaje aktualizacja systemu do zarządzania treścią. Niektóre funkcję przestają być zgodne z najnowszą wersją. Popularne systemy CMS typu WordPress czy PrestaShop przestają być uaktualniane z powodu zbyt hermetycznej i sztywnej budowy aktualnie wykorzystywanego szablonu lub modułów.

Szablonowy wygląd – choć istnieje wiele różnych szablonów, nietrudno natrafić na strony różnych firm wyglądające prawie identycznie i posiadające te same zdjęcia stockowe. Stosowanie szablonów mało ma wspólnego z kreowaniem pozytywnego i unikalnego charakteru marki w Internecie.

Brak przykładowej treści – niektóre markety z szablonami dostarczają je bez przykładowych zdjęć, które zostały użyte w prezentacji. Sprawdź czy market w który chcesz zakupić szablon dostarcza przykładowe treści (ograniczenie to jest zamieszczane w opisie szablonu najczęściej w miejscu nie rzucającym się w oczy)

Mity związane z gotowymi szablonami

Gotowe szablony są bezużyteczne – nie byłbym aż tak radykalny. Jest wiele firm, których nie stać na profesjonalną stronę internetową i gotowy szablon jest wówczas bardzo dobrym wyborem. Nie ma nic gorszego jak strona internetowa tworzona od podstaw przez niedoświadczonych webmasterów.

Gotowe szablony nie są zoptymalizowane pod SEO – nieprawda, wiele z nowoczesnych szablonów przestrzega podstawowych zasad SEO i dobrych praktyk. Oczywiście, nie przygotowują strony na konkurowanie w wynikach organicznych na trudne frazy w warunkach silnej konkurencji.

Gotowe szablony można w pełni dostosować do własnych potrzeb – nieprawda. O ile można dostosowywać wygląd w granicach jakich przewidzieli to ich autorzy, dostosowanie szablonu stricte do własnych potrzeb jest znacznie utrudnione.

Podsumowanie

Gotowe szablony to bardzo przydatne szkielety, które można wykorzystać przede wszystkim w low-endowych stronach o niskim budżecie. Łączymy wówczas szablonowe rozwiązanie z szablonowymi potrzebami.

Jeżeli jednak chcemy stworzyć stronę internetową wysokiej jakości, stosowanie gotowego szablonu będzie utrudniało rozwój i uniemożliwi odpowiednie dostosowanie strony do najnowszych standardów. Jeżeli nie mamy budżetu na stworzenie unikalnej strony, rozwiązaniem może być wykorzystanie i zoptymalizowanie gotowych szablonów HTML5 przez specjalistę. Takie szablony można znaleźć na stronie Bootstrapa i we wspomnianych marketach w zakładkach HTML5. Ich zaletą jest możliwość dużo łatwiejszego przebudowania i dostosowania pod specyficzne potrzeby klienta i integracji z każdym dowolnym CMSem.

Gotowe szablony dla konkretnych CMSów to krok dalej niż kreatory stron online ale rozwiązanie niemogące konkurować ze stronami WWW zbudowanymi od podstaw – przez profesjonalistów dla profesjonalistów.

Źródła

https://pl.wikipedia.org/wiki/Low-end