Jeżeli przyszło wam kiedyś edytować stronę statyczną to już wiecie z jaką pracą się to wiąże. Kolejno: logujemy się na konto FTP, ściągamy pliki, edytujemy w notatniku, wysyłamy na serwer, zauważamy błędy, ściągamy, poprawiamy wysyłamy na serwer, zauważamy kolejne błędy i tak w kółko…
W efekcie, zmiany, które chcieliśmy wprowadzić na stronie, nagle okazują się nie aż tak istotne jakie nam się wydawały parę chwil wcześniej, a o nowościach w ofercie zaczynamy pisać w serwisach społecznościowych, co jest nie najlepszym pomysłem.
Spis treści:
- Co to jest system zarządzania treścią?
- Zalety systemów CMS
- Wady systemów CMS
- Przykłady CMS
- Jak to wygląda w praktyce?
- Nie tylko edycja treści
Co to jest system zarządzania treścią?
CMS (ang. Content Management System) – system zarządzania treścią to instalowane na serwerze oprogramowanie, zadaniem którego jest udostępnienie możliwości łatwego dodawania, edytowania i usuwania zawartości strony internetowej, za pomocą graficznego interfejsu użytkownika. Edycja treści na stronach internetowych przypomina korzystanie z edytora dokumentów typu Word.
Dla zrealizowania tego zadania, platformy CMS oddzielają treść serwisu, od jego prezentacji i struktury. Teksty i odnośniki do plików graficznych są zapisywane w bazie danych. Przy każdej nowej wizycie na stronie WWW, bazy te są odpytywane za pomocą zapytań SQL, a kod HTML jest tworzony w sposób dynamiczny.
Zalety systemów CMS
Jedną z największych korzyści jakie daje stosowanie systemów zarządzania treścią jest to, że osoby nie mające doświadczenia z językami internetowymi, mają możliwość edycji swoich stron internetowych. Prędzej czy później nadejdzie potrzeba zmiany numeru telefonu w zakładce kontakt, godzin urzędowania lub stworzenia istotnego ogłoszenia. Znając realia, chęć edycji pojawi się krótko po opublikowania podstawowej wersji strony.
Systemy zarządzania treścią poza umożliwieniem dodawania, edytowania i usuwania treści realizują także dodatkowe funkcje. Większość CMSów posiada możliwość zarządzania dyskusjami czytelników w komentarzach, funkcjonalność newslettera i przykładowo możliwość logowania i rejestracji użytkowników.
Niektóre systemy CMS umożliwiają stworzyć cały serwis samodzielnie osobom nietechnicznym – prowadzić go bez niczyjej asysty. Czysta instalacja systemu CMS to zazwyczaj skromnie wyglądający ale w pełni funkcjonalny serwis do pisania bloga lub innego rodzaju strony internetowej. Krok związany z instalacją może być ułatwiony za pomocą tzw. auto-instalatorów, którymi dysponuje znaczna część dostawców hostingu.
Wychodząc na przeciw nowym standardom i zaawansowanym użytkownikom, profesjonalne i znane CMS automatyzują prace deweloperskie, dostarczają narzędzi do optymalizacji serwisu oraz skalowania. Czynności takie mogą być bardzo trudne do wykonania w przypadku stron statycznych lub stron dynamicznych w których w fazie projektowania nie przewidziano tak podstawowych mechanizmów optymalizacyjnych jak Cache czy lazy-load obrazków.
Wady systemów CMS
Dynamiczne generowanie stron internetowych wymaga bazy danych – wyjątek stanowią systemy bazujące na systemie plików, które są w stanie przechowywać dane w zorganizowanych plikach lub zasobach XML i JSON.
Baza danych (choć jest zazwyczaj w standardowym wyposażeniu większości usług hostingowych) może być zaliczona jako „dodatkowy koszt”. Interpretacja kodu PHP w czasie rzeczywistym obciąża hosting w wyniku czego statyczna strona internetowa obsłuży na tej samej platformie dużo większy ruch niż strona dynamiczna.
Dynamiczne generowanie stron internetowych i wspomniane dodatki zazwyczaj wydłużają czas TTFB, czyli opóźnienie odpowiedzi serwera. To może spowodować, że strony z systemem zarządzania treścią mogą działać odrobinę wolniej. Są to jednak na tyle małe opóźnienia, że można je niemal całkowicie zignorować. Gdyby opóźnienia były znaczne, mankament ten można też łatwo skompensować stosując pamięć podręczną na poziomie aplikacji.
Strony wykonane przez niedoświadczonych użytkowników mogą dawać iluzję posiadania strony internetowej podczas kiedy faktycznie nie pełni ona swojej roli z powodu zbyt dużej ilości błędów i złych decyzji. System CMS dzięki temu, że umożliwia stworzyć stronę początkującemu przedsiębiorcy może w skrajnych przypadkach przyczynić się do jego upadku z powodu nadszarpniętego wizerunku, włamania hakerskiego lub innych potencjalnych strat. Istnieje wiele firm, które co prawda posiadają swój adres WWW i coś się tam wyświetla ale nigdy tak naprawdę nie miały fachowej i prawdziwej strony internetowej.
Przykłady systemów zarządzania treścią
Każdy CMS działa w oparciu o tę samą zasadę. Latami rozwijana modułowa budowa, przemyślany szkielet i profesjonalny kod autorów (mowa w tym momencie o znanych systemach open-source), pozwala na dostosowywanie systemu do specyficznych potrzeb klienta. Każdy system ma swoje mocniejsze strony np. WordPress jest prosty w obsłudze – widać to już po samej instalacji i wyglądzie „kokpitu”. Tak samo prawdą jest, że Drupal ma rozbudowane możliwości zarządzania użytkownikami i natywne wsparcie wielojęzyczności.
Nie ma jednak takiej funkcjonalności, której nie uzyskalibyśmy na którymkolwiek z tych systemów za pomocą wtyczek lub własnych modyfikacji.
Najpopularniejszymi obecnie systemami CMS w Polsce są WordPress, Joomla, PrestaShop i Drupal dlatego na nich się skupimy.
WordPress
Co ciekawe, WordPress został zaprojektowany głównie do obsługi blogów. Jest więc dobrym wyborem dla tych, którzy chcą połączyć funkcję strony firmowej i bloga firmowego. Czytaj więcej o blogach firmowych. Jego przeważająca popularność i uniwersalność powoduje, że na jego fundamentach tworzy się sklepy internetowe, strony korporacyjne, serwisy z multimediami oraz wszelkiego rodzaju katalogi stron, serwisy z ogłoszeniami itp.
Wychwalane przez wszystkich zalety WordPressa przełożyły się na większą dostępność gotowych rozszerzeń, które można zainstalować za pomocą paru kliknięć. To właśnie na system WordPress znajdziemy najwięcej motywów w serwisach internetowych oferujących zakup gotowych szablonów. Duża liczba forów dyskusyjnych poświęconych temu systemowi zapewnia wsparcie w przypadku pojawienia się problemów zarówno w trakcie samego użytkowania oprogramowania jak i opracowywania własnych modyfikacji. WordPressowi poświęcam wiele uwagi bo sam go używam i wdrażam klientom. Czytaj o optymalizacji SEO WordPress oraz o przyspieszaniu WordPressa. WordPress jest napisany w języku PHP.i współpracuje z bazą danych MySQL i Maria DB. WordPress działa na ponad 30% wszystkich stron internetowych.
WordPress jest wykorzystywany na blogach, portalach informacyjnych (np. BBC, stronach celebrytów i stronach firmowych. Zobacz przykładowe strony wykorzystujące WordPressa. Popularny głównie na zachodzie i w USA.
Drupal
Ten system też obsługuje blogi. Jego największą zaletą jest natywne wsparcie rozwiązań optymalizacyjnych typu Varnish (akcelerator HTTP), Memcache, czy skalowania horyzontalnego bazy danych. Drupal jest obecny na ok 2% wszystkich stron internetowych.
Podobnie jak wyżej, istnieje możliwość rozbudowy Drupala za pomocą dodatkowych modułów, które możemy też napisać samodzielnie. Jest podobnie jak WordPress napisany w języku PHP i obsługuje silniki PostreSQL, SQLite, MariaDB, MongoDB.
Choć Drupal nie jest tak popularny jak WordPress za pomocą tego systemu stworzono między innymi strony: Tesla, Lamborghini, Clutch.co, Ariana Grande, strona rządowa Białego Domu i serwis znanej marki odzieżowej Puma.
Joomla!
Zaletą Joomla! jest natywne wsparcie wielojęzyczności, tworzenia zaawansowanych kont z obsługą ACL (czyli możemy nadawać uprawnienia użytkownikom do różnych części witryny). Napisany za pomocą – jakby inaczej – PHP i współpracuje tak jak WordPress z bazą MySQL.
System Joomla! można także rozbudowywać i dowolnie dostosowywać do swoich potrzeb za pomocą modułów. Bardzo przydatną funkcją jest możliwość przełączania się na czysty edytor HTML. Do nie dawna z Joomla! korzystano na stronie linux.com.
TYPO3
Jest to system zarządzania treścią, który ma mniejszą społeczność i popularność ale jest rozpoznawalny na tyle, że warto tutaj o nim wspomnieć. Można go często spotkać na niemieckim rynku. Tak samo jak poprzednie systemy jest napisany w PHP i działa w bazach MySQL.
TYPO3 jest chwalony za wsparcie wielojęzyczności i (podobnie jak w przypadku Joomli) za możliwość tworzenia kont ze szczegółową polityką dostępu. Do wad zaliczamy np. mniejszy katalog gotowych szablonów z racji jego mniejszej popularności od poprzedników.
W ramach ciekawostki, można wspomnieć, że jest wykorzystywany na nowej i przepięknej stronie bugatti.com oraz kilku pod-serwisach Lufthansy.
Autorski system CMS
Autorskim systemem CMS przyjęło się nazywać skrypt CMS napisany przez jedną firmę, która wykorzystuje go tylko na jednej stronie lub służy jako CMS w projektach tworzonych dla swoich klientów.
Autorskie systemy CMS mają zarówno zalety jak i wady, które opisałem w artykule zalety i wady autorskich systemów CMS.
Chcesz poznać więcej CMSów? Zobacz: lista najpopularniejszych systemów CMS na świecie.
Jak to wygląda w praktyce?
Cały proces dodawania nowej treści polega na zalogowaniu się (jak na skrzynkę e-mail) do przyjaznego panelu, w którym mamy do dyspozycji takie okienko edycji:
Po lewej mamy menu, które przenosi nas do poszczególnych części panelu zarządzającego. Chcąc stworzyć nową podstronę lub wpis wybieramy „Nowy…” i od tej chwili skupiamy się tylko na treści. Formatowanie tekstu lub dodanie zdjęć wygląda tak samo jak w znanych nam edytorach tekstu.
Stałe elementy, takie jak menu i dodatkowe widgety, są zarządzane oddzielnymi panelami, aby łatwiej było nam zapanować nad wyglądem całego serwisu. Tutaj też wszystko działa na zasadzie „przeciągnij i upuść”:
Dodawanie kolejnych zdjęć do galerii nie różni się od procedury znanej chociażby z Facebooka:
Nadal uważasz, że nie poradzisz sobie z prowadzeniem ciekawej strony? Lista daleko idących korzyści płynących ze stosowania systemów zarządzania treścią jest bardzo długa – wspominałem już o tym kilkakrotnie w poprzednich wpisach. Strona, na której dochodzi do częstych aktualizacji treści przyciąga Internautów równolegle poprawiając swoją pozycję w wyszukiwarce co zwiększa ilość zamówień i zysków płynących wprost z prowadzenia firmowej strony internetowej.
To samo dzieje się na stronach na których konsekwentnie dodawane są użyteczne treści w postaci kolejnych postów tudzież nowości, porad i promocji. To dlatego namawiam każdego do utworzenia takiego działu, który samym istnieniem będzie nas motywował do wprowadzenia chociażby kolejnej obniżki na dany asortyment. Istnienie stron www, na których nic się nie dzieje i nie są w żaden sposób bardziej użyteczne od swojej konkurencji marnują potencjał nowoczesnych możliwości Internetu.
Nie tylko edycja treści
Niektóre systemy zarządzania treścią oferują nie tylko edycję tworzenie i usuwanie treści. Jak można wywnioskować z charakterystyki poszczególnych przykładowych systemów zarządzania treścią, mogą one oferować panele klienta, funkcjonalności sklepu lub możliwości platformy społecznościowej. Tak naprawdę za funkcje systemów zarządzania treścią odpowiada twórca – developer.
Przykładowo w takim WordPressie można za pomocą wtyczki WooCommerce przeobrazić go w oprogramowanie sklepu internetowego, w którym będziemy zarządzać katalogiem produktów oraz śledzić statusy zamówień. Takie rozwiązanie w przypadku prostych sklepów i przewidywalnych wymagań może konkurować z profesjonalnymi systemami sklepowymi takimi jak PrestaShop czy Magento. Ta sama funkcjonalność jest możliwa do osiągnięcia w systemie Joomla! za pomocą modułu VirtueMart a w Drupalu służy do tego zestaw rozszerzeń oznaczanych jako Drupal Commerce.
Podsumowanie
System CMS zapewnia nie tylko wygodę w edycji zawartości strony. To większe prawdopodobieństwo tego, że stronę będzie odwiedzać większa ilość klientów z powodu zazwyczaj ciekawszych i bardziej aktualnych treści. Użyteczny, często aktualizowany serwis pozycjonuje się sam. Jeszcze lepiej jeżeli istnieje często aktualizowany dział typu blog lub baza wiedzy – dodatkowo z komentarzami użytkowników. Większa oglądalność i jakość treści danej witryny przekłada się na wyższe pozycje w wyszukiwarce, te zaś powodują wzrost ilości wizyt nowych użytkowników. Wysokiej jakości witryna internetowa wzbudza zaufanie twoich klientów, a wtedy jesteśmy o krok od sukcesu.
